Axiom là gì? Axiom là một “ZK coprocessor” (bộ đồng xử lý ZK) mang đến cho các hợp đồng thông minh quyền truy cập và khả năng tính toán trên mạng Ethereum. Được xây dựng để phục vụ các nhà phát triển, Axiom cho phép họ truy cập và sử dụng lịch sử dữ liệu on-chain bằng Zero-Knowledge Proofs để tạo ra các ứng dụng phi tập trung với độ bảo mật cao trên nền tảng Ethereum. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về Axiom qua bài viết này.
Về Axiom
Axiom là một “ZK coprocessor” (bộ đồng xử lý ZK) cung cấp cho các hợp đồng thông minh quyền truy cập và khả năng tính toán dữ liệu on-chain trên Ethereum. Tương tự như cách GPU tăng cường hiệu suất cho CPU, Axiom tăng cường khả năng đồng thuận của blockchain, cho phép tất cả các nút xác thực đồng thuận các tính toán do EVM thực hiện dựa trên Zero-Knowledge Proofs.
Axiom được phát triển để những nhà phát triển có thể truy xuất lịch sử dữ liệu on-chain đã được chứng minh là hợp lệ trên Ethereum bằng Zero-Knowledge Proofs. Sau đó, họ có thể tích hợp dữ liệu này vào các hợp đồng thông minh để tạo ra các ứng dụng phi tập trung với tính bảo mật cao trên nền tảng Ethereum.
Cơ chế hoạt động của Axiom
Chứng minh tính hợp lệ của dữ liệu bằng Axiom
Những nhà phát triển sử dụng Axiom để truy xuất và tính toán dữ liệu on-chain trên Ethereum. Axiom hoạt động theo ba bước chính:
- Đọc: Axiom sử dụng ZK Proofs để đọc thông tin từ các khối, trạng thái, giao dịch và biên nhận trong lịch sử dữ liệu của Ethereum một cách đáng tin cậy. Tất cả dữ liệu on-chain của Ethereum được mã hóa theo một trong các dạng này, cho phép Axiom truy cập vào bất kỳ thông tin nào mà một nút lưu trữ dữ liệu đầy đủ có thể truy cập.
- Tính toán: Sau khi dữ liệu được truy cập, Axiom áp dụng các quy tắc tính toán đã được xác minh. Tính hợp lệ của mỗi phần tính toán được chứng minh bằng ZK Proofs.
- Xác minh: Axiom cung cấp kết quả của mỗi truy vấn kèm theo ZK Proofs cho thấy dữ liệu đầu vào đã được nhập và tính toán đã được thực hiện chính xác từ Ethereum. Khi các ZK Proofs được xác minh trên mạng Ethereum, kết quả cuối cùng trở nên đáng tin cậy để các hợp đồng thông minh khác có thể sử dụng.
Bằng cách truy xuất dữ liệu từ Ethereum gốc, Axiom có khả năng tương tác với bất kỳ hệ thống on-chain nào, bao gồm cả Layer 1 cơ sở như Ethereum và các Layer 2 rollup. Điều này đồng nghĩa Axiom có thể cung cấp cải tiến dựa trên ZK cho các ứng dụng phi tập trung mà không yêu cầu nhiều thay đổi. Khả năng này mở ra cơ hội tăng cường tính toán dữ liệu cho các Layer 2 rollup mới.
Sử dụng Axiom cho hợp đồng thông minh
Các thành phần quan trọng
Có 3 thành phần quan trọng mà các nhà phát triển sẽ sử dụng:
- Smart contract “AxiomV1Query”: Đây là hợp đồng thông minh cho phép truy cập dữ liệu từ Axiom.
- Axiom SDK: Một bộ công cụ phát triển giúp xây dựng và gửi truy vấn đến Axiom.
- Hợp đồng thông minh của nhà phát triển: Các nhà phát triển sẽ tích hợp dữ liệu từ Axiom vào các hợp đồng thông minh của họ.
Quá trình sử dụng
Để truy xuất và sử dụng dữ liệu từ Axiom trong ứng dụng của bạn, bạn có thể tuân theo các bước sau:
- Gửi truy vấn trực tuyến: Xây dựng truy vấn bằng Axiom SDK và gửi truy vấn trực tuyến tới hợp đồng thông minh “AxiomV1Query”.
- Chờ kết quả truy vấn: Off-chain prover sẽ lập chỉ mục, tạo kết quả truy vấn và chứng minh tính hợp lệ của nó bằng ZK. Khi chứng minh được xác minh trên mạng Ethereum, kết quả sẽ được ghi vào hợp đồng thông minh “AxiomV1Query” và lưu trữ dưới dạng Merkle-ized.
- Đọc kết quả truy vấn: Sau khi kết quả đã được ghi, nhà phát triển có thể sử dụng Axiom SDK để xác minh kết quả và sử dụng chúng trong hợp đồng thông minh của họ.
Các tính năng của Axiom
Hiện tại, Axiom đã ra mắt ba tính năng trong phiên bản demo:
- Chứng minh tuổi của ví: Người dùng có khả năng chứng minh số lượng khối mà tài khoản của họ đã thực hiện giao dịch đầu tiên bằng cách nhập địa chỉ ví của họ.
- Chứng minh giá trị TWAP của cặp giao dịch ETH-USD trên Uniswap V3: Người dùng có thể chứng minh giá trị trung bình trọng số theo thời gian của cặp giao dịch ETH-USD trên Uniswap V3 giữa hai khối on-chain bất kỳ mà không cần sử dụng các điểm kiểm tra.
- Truy cập ngẫu nhiên từ RanDAO: Người dùng có khả năng truy cập giá trị ngẫu nhiên được tạo ra bởi Ethereum Consensus Layer thông qua cơ chế RandDAO. Giá trị ngẫu nhiên này có sẵn cho Execution Layer và có thể được truy cập trong trường dữ liệu prevRandao của khối header bất kỳ sau quá trình post-merge. Điều này cho phép người dùng sử dụng các giá trị ngẫu nhiên trong việc thực hiện các hợp đồng thông minh và hoạt động khác trên blockchain để đảm bảo tính tin cậy.
Ứng dụng của Axiom
Axiom có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực:
Kế toán on-chain
Các giao thức xác thực phi tập trung, quản lý tài sản hoặc cung cấp dữ liệu có thể yêu cầu truy cập vào lịch sử hoạt động của các người vận hành và thực hiện các tính toán phức tạp. Ví dụ, giao thức liquid staking trên Ethereum có thể sử dụng Axiom để truy cập chữ ký của người xác thực lịch sử và thực hiện tính toán để theo dõi chúng.
DeFi
Axiom có khả năng cập nhật các tham số cho các giao thức DeFi dựa trên lịch sử dữ liệu on-chain. Ví dụ, Axiom có thể hỗ trợ giao thức vay cầm để điều chỉnh tỷ lệ tài sản thế chấp dựa trên dữ liệu gần đây, tạo điều kiện thuận lợi cho cạnh tranh. Các nền tảng AMM có thể điều chỉnh phí dựa trên ước tính biến động thị trường gần đây do Axiom cung cấp.
Quản trị off-chain
Với Axiom, quá trình quản trị có thể được xác minh bằng ZK Proofs trên mạng, từ nhập trọng số quản trị đến kiểm tra tính hợp lệ của phiếu bầu. Điều này đảm bảo quản trị off-chain có độ tin cậy tương tự như quản trị on-chain mà không gây thêm nhiều chi phí.
Oracle không cần tin cậy
Nhiều giao thức sử dụng các oracle tập trung để truy xuất dữ liệu đã cam kết on-chain một cách không cần tin cậy, thường đòi hỏi phí gas hoặc dữ liệu giao dịch NFT. Axiom thay thế các oracle tập trung này bằng giải pháp không cần tin cậy, giúp tránh sự phụ thuộc quá mức vào các nhà vận hành oracle.
Đội ngũ phát triển
Đội ngũ phát triển Axiom bao gồm những thành viên nổi bật như:
- Jonathan Wang: Co-Founder của Axiom.
- Yi Sun: Co-Founder của Axiom.
- Nathan F.: COO của Axiom.
Nhà đầu tư và đối tác
Hiện tại, thông tin về các vòng gọi vốn, nhà đầu tư và đối tác của Axiom chưa được công bố. Chúng tôi sẽ cập nhật thông tin mới nhất từ dự án khi có sẵn.
Axiom là một “ZK coprocessor” (bộ đồng xử lý ZK) mạnh mẽ mang lại quyền truy cập và tính toán dữ liệu on-chain trên nền tảng Ethereum. Với khả năng tăng cường đồng thuận của blockchain và tính bảo mật cao, Axiom có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực kế toán on-chain, DeFi, quản trị off-chain và oracle không cần tin cậy. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn tổng quan về dự án Axiom và có thể đưa ra quyết định đầu tư riêng cho mình.
AZ9 Digital tổng hợp
Có thể bạn quan tâm
